Wat kan ik doen als de buitenunit van mijn warmtepomp of airco de geluidsnorm overschrijdt?

Auteurs. Drs. Tim Mijzen, Sophie Danckaarts 

Sinds 1 januari 2021 gelden er strengere geluidsnormen voor de buitenunit van warmtepompen en airco’s. Dit artikel legt uit wat die normen zijn en welke oplossingen u heeft als uw buitenunit te veel geluid produceert.

Wanneer geldt de geluidsnorm?

Vanaf 1 april 2021 gelden er nieuwe geluidsnormen voor buitengeplaatste installatie die warmte of kou opwekken, zoals warmtepompen en airco’s. Het doel van deze nieuwe geluidsnormen is om buren beter te beschermen tegen geluidsoverlast en om de ontwikkeling van stillere warmtepompen te stimuleren.

Deze nieuwe norm geldt alleen voor nieuw te plaatsen buitenunits van warmtepompen of airco’s bij woningen of woongebouwen.

Wat houdt de geluidsnorm in?

De geluidsnorm onderscheidt twee verschillende situaties. Wanneer woningen op verschillende percelen liggen dan mogen de buitenunits maximaal 40 dB geluid veroorzaken op de perceelgrens, zie afbeelding 1.

Afbeelding 1: geluidsnorm voor woningen op verschillende percelen.

geluidsnorm voor woningen op verschillende percelen.

Voor woningen gelegen op hetzelfde perceel, zoals bij appartementen, is het maximale geluid veroorzaakt door de buitenunits ook 40 dB. Dit geluid wordt alleen gemeten ter plaatse van een te openen raam of deur van een op hetzelfde perceel gelegen woonfunctie, zie afbeelding 2.

Afbeelding 2: geluidsnorm voor meerdere woningen op één perceel.

geluidsnorm voor meerdere woningen op één perceel.

Naast geluidsnormen heeft u in sommige gevallen ook een vergunning nodig om de buitenunit van een warmtepomp of airco te plaatsen. In een eerder artikel geschreven door HBA, wordt dit in detail uitgelegd. Je kunt dit artikel terugvinden op onze pagina Warmtepomp plaatsen, heb ik een vergunningplicht?

Wat kunt u doen als uw buitenunit de norm overschrijdt?

Als uw buitenunit te veel geluid maakt en de norm overschrijdt, zijn er verschillende manieren om het geluidsniveau te verlagen:

1. Optimaliseer de locatie van de buitenunit

De plek waar u uw buitenunit plaatst, heeft grote invloed op het geluidsniveau. Hoe verder de unit van buren of geluidsgevoelige plekken (zoals te openen ramen) staat, hoe lager het geluidsniveau. Heeft u al de best mogelijke locatie gekozen, dan kunt u aanvullende stappen overwegen.

U kunt uw warmtepomp op verschillende locaties plaatsen. Over het algemeen zijn er drie verschillende soorten plaatsingen van de warmtepomp: vrijstaand, aan een wand of op een schuin dak.

Optimaliseer de locatie van je buitenunit
Hiermee zijn er talloze opties te verzinnen. Bijvoorbeeld hang je WP aan de gevel, plaats hem op het platte dak, op een tuinhuisje of je verstopt hem in je tuin.

2. Gebruik een geluiddempende omkasting

Wanneer het verplaatsen van de buitenunit niet genoeg is om het geluidsniveau te verlagen, kan een geluiddempende omkasting een goede oplossing zijn. Afhankelijk van waar de unit is geplaatst, zijn er verschillende soorten omkastingen beschikbaar die het geluid effectief kunnen verminderen. Bijvoorbeeld omkastingen voor vrijstaande units, gevelunits of units op schuine daken. Het geluidsniveau kan met enkele dB’s tot 15 dB worden verlaagd, afhankelijk van het type omkasting en de specifieke situatie.

Als de buitenunit in een open ruimte zoals op een plat dak of in een vrijstaande positie staat, kan een speciale omkasting het geluidsniveau aanzienlijk verlagen. Ook voor units die tegen een muur of op een schuin dak zijn geplaatst, zijn er specifieke omkastingen beschikbaar die het geluid tot een aanvaardbaar niveau kunnen dempen. De mate van geluidsreductie hangt af van de afmetingen van de unit en de omkasting, en de plaatsing ervan. Diverse leveranciers bieden omkastingen aan met variërende eigenschappen en prijzen, afhankelijk van de gebruikte materialen en de afmetingen van de buitenunit.

Omkastingen zijn gemaakt van verschillende materialen, zoals staal, aluminium of kunststof. Zwaardere materialen zoals staal bieden vaak betere geluiddemping, maar zijn duurder en kunnen moeilijker te installeren zijn. Kunststof omkastingen zijn lichter en goedkoper, maar dempen vaak iets minder.

Zorg ervoor dat de omkasting niet te zwaar is voor de plek waar je de unit plaatst. Op daken moet je controleren of het dak het extra gewicht kan dragen. Tegen gevels moet de bevestiging stevig genoeg zijn om zowel de unit als de omkasting te dragen.

Zorg er ook voor dat de omkasting de luchtdoorstroom niet blokkeert. Buitenunits hebben goede ventilatie nodig om efficiënt te werken. Een omkasting die te gesloten is, kan de prestaties van de unit negatief beïnvloeden en het geluid verhogen doordat de unit harder moet werken.

3. Installeer aanvullende geluidsisolatie

Naast geluiddempende omkastingen zijn er andere technieken die kunnen helpen om het geluid en de trillingen van buitenunits te verminderen. Het gebruik van rubberen trillingsdempers kan bijvoorbeeld een effectieve aanvulling zijn. Deze dempers worden geplaatst onder of rond de unit en absorberen de trillingen die het geluid kunnen versterken, vooral wanneer de unit op een hard oppervlak staat zoals een dak of tegen een gevel.

Rubbers zijn vooral nuttig omdat ze voorkomen dat trillingen worden overgedragen naar het gebouw of het dak. Dit is bijzonder belangrijk bij units die direct tegen muren of op daken zijn geplaatst, omdat trillingen via deze oppervlakken kunnen resoneren en extra geluid kunnen veroorzaken in aangrenzende ruimtes.

4. Verzamel documentatie voor geluidsberekening

Wanneer u een geluiddempende omkasting plaatst, is het belangrijk om gedetailleerde documentatie van de fabrikant te verzamelen. Deze documentatie moet duidelijk de geluidsreductiecapaciteit van de omkasting specificeren. Deze informatie speelt een cruciale rol in het uitvoeren van een nieuwe geluidsberekening, waarmee u kunt aantonen dat de geluidsproductie van uw buitenunit voldoet aan de geldende wettelijke normen.

De documentatie kan bijvoorbeeld bevatten:

  • Technische specificaties van de omkasting, inclusief het type materiaal dat is gebruikt, en hoe effectief het geluid isoleert.
  • Testresultaten van de geluidsreductie, gemeten onder gestandaardiseerde omstandigheden. Dit helpt u bij het berekenen van hoeveel dB de omkasting daadwerkelijk dempt.
  • Certificaten of keurmerken die aantonen dat de omkasting is getest volgens de normen voor geluidsisolatie.

Instructies voor correcte installatie, aangezien een slecht geïnstalleerde omkasting mogelijk niet de verwachte geluidsreductie oplevert.

5. Zorg voor regelmatig onderhoud

Een van de belangrijkste factoren die bijdraagt aan de stille werking van uw warmtepomp of airco is regelmatig onderhoud. Goed onderhoud zorgt ervoor dat de buitenunit optimaal functioneert en voorkomt dat onderdelen slijten, losraken of verstoppen, wat kan leiden tot een toename van het geluidsniveau.

Regelmatige controles omvatten:

  • Reiniging van de ventilator en warmtewisselaar: Ophoping van vuil, bladeren of ander materiaal in de ventilator of warmtewisselaar kan ervoor zorgen dat de unit harder moet werken, wat leidt tot meer geluid. Een schone unit werkt efficiënter en produceert minder geluid.
  • Controle van trillingsdempers: De rubberen trillingsdempers die de buitenunit van het oppervlak scheiden, kunnen na verloop van tijd slijten. Als deze dempers hun effectiviteit verliezen, worden trillingen rechtstreeks overgedragen op het oppervlak, wat het geluid versterkt. Het vervangen van versleten trillingsdempers is een relatief eenvoudige maar effectieve manier om het geluidsniveau laag te houden.
  • Smering van bewegende delen: Bewegende onderdelen zoals de ventilator moeten goed gesmeerd blijven om soepel te kunnen draaien zonder extra geluid te maken. Regelmatige smering voorkomt slijtage en verhoogt de efficiëntie van de unit.
  • Controle van bouten en schroeven: Bouten en schroeven die losraken kunnen leiden tot trillingen en resonanties die het geluidsniveau verhogen. Tijdens onderhoud moeten deze worden gecontroleerd en indien nodig worden aangedraaid.
  • Controle van het koelmiddelpeil: Een laag koelmiddelpeil kan ervoor zorgen dat de compressor harder moet werken, wat niet alleen meer geluid veroorzaakt, maar ook de levensduur van de unit verkort. Regelmatige controle en aanvulling van het koelmiddel kunnen dit probleem voorkomen.

Door uw warmtepomp of airco goed te onderhouden, vermindert u niet alleen geluidsoverlast, maar verlengt u ook de levensduur van de unit en verhoogt u de energie-efficiëntie, wat op lange termijn kosten bespaart.

Conclusie

Het doel van dit artikel is om mensen bewust te maken van de nieuwe geluidsnorm en dat hier rekening mee gehouden moet worden tijdens het plaatsen van een nieuwe buitenunit van een waterpomp of airco. Het belangrijkste punt om de norm niet te overschrijden in de locatie van de buitenunit. Als dit ver genoeg van het meetpunt ligt zal dit voldoen. Wanneer het niet mogelijk is een geschikte locatie te vinden waardoor de norm gehaald wordt, zult u op een andere manier het geluid moeten dempen. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van een omkasting.

Delen via social media